Seramik grubuna ait, farklı derecelerde piĢirilen bünyeler çeĢitli ürün bakımından sınıflara ayrılmaktadır. Sert ve yumuĢak porselen, yarı porselen, ince ve iri taneli toprak ürünler(earthenware), ince taneli plastik stoneware ürünler, kimyasal ve mimami stoneware ürünler olarak sıralanmaktadır1 . Bu araĢtırma, Avanos kaolini ile hazırlanan iki farklı stoneware reçetenin plastik özelliği ile kolay Ģekillendirilebilir renkli ve tek piĢirimde sırlı bünyeler elde edilmesi üzerinedir. Tartımı yapılan bünyelere belli oranlarda ilave edilen oksitlerin 1180ºC’de fırınlanması ile çıkan etkiler incelenmiĢtir. Bünyelerin piĢme renkleri, stoneware çamurun cam faza dönüĢmesindeki fiziksel özellikleri kontrol edilerek sonuçlar değerlendirilmiĢtir. Stoneware genellikle 1150-1200ºC arasında fırınlanan feldspat, nefelin siyenit gibi hammaddelerin katkısıyla ergitici özelliği olan düĢük poroziteli bir yapıdır. Termal Ģoklara dayanıklı, su emmeyen bir bünye özelliğine sahiptir. 2. Araştırma Kapsamında Stoneware Bünyede Kullanılan Özlü ve Özsüz Hammaddeler Suyu bünyesine çekebilen, su içerisinde eriyebilen, yoğrulabilen, plastiklik özelliği ile Ģekillendirilebilen seramik hammaddelere özlü hammaddeler denir. Suyu bünyesine çekemeyen, su içerisinde eriyemeyen ve suyla karıĢtırılıp kurutulduklarında birbirine bağlanamayan dolayısıyla dağılabilen hammaddelere özsüz hammaddeler denir. AraĢtırmada yapı bakımından porselen bünyeye yakın olan stoneware bünye denemeleri elde etmek için Silisyum Dioksit, Wollastonit ve SüzülmüĢ özlü Avanos kaolini olmak üzere üç çeĢit temel hammadde kullanılmıĢtır. Stoneware çamurunda kullanılan kaolin, çamurun kolay yoğrulmasını, Ģekil almasını sağlayan ve yapının temel rengini veren hammaddedir. Ayrıca kaolin iskelet yapıcı hammadde olup, camsı faz oluĢumunu kazandırmakta ve feldspat içinde önemli bir oranda çözünerek, stoneware çamurunun sert, camsı, ısıya ve kimyasal etkilere dayanıklı olmasını sağlamaktadır. 2.1. Silisyum Dioksit (SiO2) Cam ve seramik bünyelerin en önemli maddelerinden biri olan kuvars, doğal özsüz hammadde grubuna girmektedir. SiO2 oranı arttıkça, çamurun bağlayıcı özelliği ve kuru direnci azalmaktadır. Kuvars yapının kuruma küçülmesini azaltır, plastikliği düzenlemeye yardımcı olur ve piĢme sırasında deformasyon olmadan gaz çıkıĢına izin verir2 . AraĢtırmada hazırlanan stoneware bünyenin, camlaĢması ve sinterleĢmesini sağlamak için kullanılmıĢtır. 2.2. Wollastonit (CaOSiO3) Termal (ısısal) Ģoklara dayanıklı olan Wollastonit, doğal özsüz hammadde grubunda yer almaktadır. Lifli yapıda olduğundan hammaddelerin birbirine bağlanmasını sağlayan ve termal Ģoklara dayanım gücünü artıran özelliğiyle, özel tip seramik çamurların yapımında avantajlıdır. Çamur bünyelerde eritici özelliği kazandırarak, piĢme sıcaklığını düĢüren ve piĢme sırasında gaz çıkıĢını engelleyerek gözenekleri kapatan bir hammadde olduğunu ifade eden Arcasoy3 , Wollastonit hammaddesinin tek piĢirim çamurlarda baĢarılı sonuçlar elde edildiğini vurgulamaktadır.
STUDY FOR COLORED AND GLASSY STONEWARE BODIES WITH AVANOS KAOLINITE BY SINGLE-FIRING
Bodies belonging to the ceramic group, fired at different degrees, are classified in terms of various products. They are listed as hard and soft porcelain, semi-porcelain, fine and coarse-grained earthenware, fine-grained plastic stoneware, chemical and architectural stoneware1 . This research is about obtaining easily shaped colored and glazed bodies in a single firing with the plastic feature of two different stoneware recipes prepared with Avanos kaolin. The effects of firing the oxides added in certain proportions to the weighed bodies at 1180ºC were investigated. The results were evaluated by controlling the firing colors of the bodies and the physical properties of the stoneware clay in its transformation into glass phase. Stoneware is a low porosity structure with melting feature with the contribution of raw materials such as feldspar, nepheline syenite, which is generally fired between 1150-1200ºC. It has a body that is resistant to thermal shocks and does not absorb water. 2. Core and Non-core Raw Materials Used in Stoneware within the Scope of Research Ceramic raw materials that can absorb water, dissolve in water, knead, and can be shaped with plasticity are called core raw materials. Raw materials that cannot absorb water, cannot dissolve in water and cannot be bonded to each other when mixed with water and thus dispersed are called non-substantial raw materials. In the research, three kinds of basic raw materials, namely Silicon Dioxide, Wollastonite and Filtered Avanos kaolin, were used in order to obtain stoneware body tests, which are close to porcelain structure in terms of structure. Kaolin used in stoneware clay is the raw material that provides easy kneading and shaping of the clay and gives the basic color of the structure. In addition, kaolin is a skeletal raw material, it provides the formation of glassy phase and dissolves in feldspar at a significant rate, making the stoneware mud hard, glassy, resistant to heat and chemical effects. 2.1. Silicon Dioxide (SiO2) Quartz, which is one of the most important materials of glass and ceramic bodies, is in the group of natural non-core raw materials. As the SiO2 ratio increases, the binding properties and dry resistance of the sludge decrease. It reduces the drying shrinkage of the quartz structure, helps to regulate the plasticity and allows the gas to escape without deformation during firing2. The stoneware prepared in the research was used to ensure the glassing and sintering of the body. 2.2. Wollastonit (CaOSiO3) Wollastonit, which is resistant to thermal (thermal) shocks, is in the group of natural non-core raw materials. Due to its fibrous structure, it is advantageous in the production of special types of ceramic mud, with its feature that allows the raw materials to be connected to each other and increases the resistance to thermal shocks. Arcasoy3 states that it is a raw material that provides a melting feature in mud bodies, lowers the firing temperature and closes the pores by preventing gas escape during firing, and emphasizes that wollastonite raw material has achieved successful results in single firing mud.
Comments